عنوان:  بررسی فقهی و تطبیقی شرکتهای مضاربه‌ای و طراحی الگوی مالی مناسب جمهوری اسلامی ایران
موضوع: مدیریت اسلامی
استاد راهنما: کاوه فیضی
استاد مشاور: حسین مصطفوی، اسدالله فرزین‌وش
پدیدآور:  عارف نژاد، احمدرضا
سال تحصیلی: ‎????
دانشگاه:  امام صادق علیه السلام
تهیه و تنظیم: پایگاه علمی مقالات مدیریت www.SYSTEM.parsiblog.com

چکیده: هدف از پژوهش حاضر، تجزیه و تحلیل شرایط و علل سقوط شرکتهای مضاربه ای درایران، بررسی میزان مطابقت عملکرد شرکتهای مضاربه ای با ضوابط عقد مضاربه در اسلام و امکان سنجی طراحی صحیح شرکتهای مضاربه ای درایران با بهره گیری از الگوی بکاررفته در دیگر کشورهای اسلامی می باشد. لذا فرضیه هایی که مورد آزمون قرار می گیرند عبارتند از: ‎?) عملکرد شرکتهای مضاربه ای درایران با ضوابط عقد مضاربه در اسلام مغایرت داشته است ‎?) طراحی شرکتهای مضاربه ای درایران با بهره گیری از الگوی به کار رفته در دیگر کشورهای اسلامی امکان پذیر است . روش تحقیق در رساله حاضر، روش کتابخانه ای و پیمایشی بوده و اطلاعات از طریق فیش برداری و مصاحبه گردآوری شده است . تحقیق حاضر در شش فصل به شرح ذیل تنظیم شده است. فصل اول، اختصاص به کلیات تحقیق دارد. فصل دوم، شرکتهای مضاربه ای درایران رابه صورت کلی بررسی می کند. درفصل سوم، میزان تطابق عملکرد شرکتهای مضاربه ای درایران با ضوابط عقد مضاربه دراسلام مورد بررسی قرار میگیرد. فصل چهرم، اختصاص به بررسی تطبیقی شرکتهای مضاربه ای مورد مطالعه در ایران و سایر کشورهای اسلامی دارد. درفصل پنجم، طرح الگوی مالی مناسب برای شرکتهای مضاربه ای درجمهوری اسلامی ایران ارائه می شود. بالاخره فصل ششم ب بیان نتیجه گیری و پیشنهادهامی پردازد. یافته های حاصل از تحقیق نشان میدهد، عواملی چون وجود زمینه مساعد برای فعالیتهای واسطه ای سودآور، وجود نقدینگی عظیم و سرگردان دربخش خصوصی، فقدان اوراق مالی متنوع با درجات ریسک متفاوت در بازار سرمایه ایران، نرخ نازل و سطح پایین اشتغال و افزایش هزینه های خانوار در مجموع شرایط مساعدی را برای پیدایش و ظهور شرکتهای مضاربه ای درایران فراهم آورده است. عدم وجود نظارت و کنترل بر فعالیتها و عملکرد شرکتهای مضاربه ای، بروز فسادهای مالی گسترده دراین شرکتها، عدم وجود تخصص و تجربه کافی نزد مدیران و پرداخت سودهای محقق نشده و از محل اصل سرمایه سپرده گذاران، مهمترین علل تاثیر گذار در سقوط شرکتهای مضاربه ای درایران می باشند. بر اساس احکام و ضوابط عقد مضاربه در اسلام، قرردادهای مضاربه منعقد شده در شرکتهای مضاربه ای مورد مطالعه درایران به لحاظ پرداخت سود ثابت و از پیش تعیین شده به سپرده گذاران و تضمین آن، پرداخت سود به سپرده گذاران در حالت عدم تحقق سود و از محل سپرد های افراد دیگر و عدم تواتنایی شرکتهای مذکور در بکارگیری اموال مضاربه، ازابتدا باطل بوده است. نتایج حاصل از این بحث فرضیه اول تحقیق را تایید می کند. وجود سیستمهای نظارتی و کنترلی شرعی و قانونی بر عنملکرد شرکتها، وجود سیستمهای معتبر حسابداری و ارائه منظم صورتهای مالی و مطالعه و ارزیابی تخصصی پروژه های سرمایه گذاری در شرکتهای مضاربه ای مورد مطالعه در دیگر کشورهای اسلامی و عدم وجود این موارد در شرکتهای ایرانی و ضمانت اصل سرمایه و سود معین آن از سوی شرکتهای ایرانی و نبود چنین ضمانتی در شرکتهایخارچی مورد مطالعه، ممترین تفاوت میان آنهاست. در الگوی مالی مناسب شرکتهای مضاربه ای ایران که در فصل پنجم ارائه شده است، نظام مضاربه مشترک به عنوان زیربنای فقهی و مالی شرکتهای مضاربه ای مطرح گردیده و مسایل مختلف آن از قبیل عناصر، احکام و ارکان مضاربه مشترک و همچنین شیوه های تامین مالی و تقسیم سود در مضاربه مشترک و امتیازت آن تشریح می گردد. به دنبال آن، بحث ضمان در نظام مضاربه مشترک مطرح گردیده و راهکارهای شرعی برای تضمین اصل سرمایه سپرده گذاران ارائه می شود. درپایان پیشنهادهایی برای اجرای عملی طرح ارائه می شود.