عنوان مقاله: بررسی کارکردهای هوشمندسازی مقاصد گردشگری در توسعه گردشگری الکترونیکی درشهرستان تبریز

مولفین: دکتر روح الله تولایی (عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی) نسیم حسین زاده نصرتی (نویسنده مسئولnasim2hosseinzadeh@ucna.ac.ir)

و حسین نازک تبار

موضوع: مدیریت گردشگری / مدیریت فناوری اطلاعات

سال انتشار(میلادی): 2018

وضعیت: تمام متن

منبع: مدرسه مدیریت شهید بهشتی www.mgtschool.ir

تهیه و تنظیم: پایگاه مقالات علمی مدیریت www.SYSTEM.parsiblog.com

چکیده:

امروزه یکی از صنایعی که دربکارگیری فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی هوشمند پیشگام بوده است ، صنعت گردشگری می باشد. با توجه به توسعه هر چه بیشتر گردشگری خارجی درچندسال اخیر، سیستم های اطلاعاتی هوشمند می توانند نقش بسزایی را در توسعه هرچه بیشتر صنعت گردشگری بخصوص گردشگری مجازی ایفا نمایند. از اینرو این پژوهش قصد دارد تا به بررسی کارکردهای هوشمندسازی مقاصد گردشگری در توسعه گردشگری الکترونیکی درشهرستان تبریز بپردازد. پژوهش حاضر پژوهشی کاربردی –توصیفی می باشد . 10 مولفه بعنوان کارکردهای هوشمندسازی مورد بررسی قرار می گیرند. جامعه آماری این پژوهش را مدیران رده میانی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان تبریز و نیز تنی چند از اساتید برتراین حوزه تشکیل می دهند. طی پرسشنامه  ایی  10 مولفهم به بررسی و تایید نمونه آماری رسیدند. جهت مشخص نمودن وضعیت کارکردهای هوشمندسازی مقاصد گردشگری در توسعه گردشگری الکترونیکی از روش میانگین استفاده گردید. و رتبه بندی مولفه ها با استفاده از تحلیل AHP صورت گرفت. نتایج اینگونه بدست آمد که از بین 10 مولفه بعنوان کارکردهای هوشمندسازی مقاصد گردشگری تحت عنوان ؛ پیش بینی آب و هوایی هوشمند، پیش بینی ترافیکی هوشمند، سیستم اطلاعات گردشگری هوشمند، سیستم، ایمنی هوشمند، محیط هوشمند، اقتصاد هوشمند، حمل و نقل هوشمند، شهروندان هوشمند،روش زندگی هوشمندو مدیریت ادرای هوشمند به ترتیب سه مولفه پیش بینی آب و هوایی هوشمند ، پیش بینی ترافیکی هوشمندو سیستم اطلاعات گردشگری هوشمند بیشترین تاثیر را بر هوشمند سازی مقاصد می توانند داشته باشند.

کلیدواژه ها: فناوری اطلاعات . ارتباطات ، هوشمندسازی ، گردشگری الکترونیکی

مقدمه

در دهه های اخیر فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی بطور اساسی و غیرقابل پیش بینی جوامع را دچار تغییر نموده اند . گردشگری نیز یکی از بخش هایی است که بسیار دچار تغییر شده است ، بخصوص از زمانیکه اینترنت و شبکه ها ادغام شده اند و شبکه بزرگی را تشکیل داده اند. بکارگیری ابزارهای فناوری اطلاعاتی و ارتباطی در صنعت گردشگری ، تغییرات بسیاری را بواسطه کاربرد موثرتر منابع و فرصتهای موحود مرتبط با انتقال سریعتر دانش ، منجر شده است. عوامل کلیدی که اجرای استراتژی های متمایز سازی را تسهیل می نمایند . بنابراین کاربرد این فناوری های نوآورانه منجر به ارائه راه حل های مناسب تر شهروندان ، بازدیدکنندگان و گردشگران به شکل بسته ای پویا که حوزه گسترده ایی از محصولات تجربی را ارائه می دهد ، می گردد . یکی از فناوری ها و ابزارهای مهم سیستم های هوشمند هستند که به راهنمایان و مشاوران خوبی در گردشگری تبدیل شده اند.(Marasco & Micera, 2012)

کشور ایران یکی از کشورهایی است که همه ساله میلیون ها توریست را بخود می بیند. از اینرو داشتن برنامه ایی مدون و جامع برای جذب هر چه بیشتر گردشگران ، بخصوص گردشگران خارجی امری مهم و ضروری بشمار می آید. امروزه پیشرفت های زیادی در صنعت گردشگری بوجود آمده و تکنولوژی های جدیدی در این صنعت مورد استفاده قرار گرفته اند. در سال های اخیر به مقوله گردشگری الکترونیکی و گردشگری مجازی توجه زیادی شده است. اما با توجه به رقابتی تر شدن این صنعت نیاز به ابزاری قدرتمندتر برای مقابله با رقبا احساس می شود. یکی از ابزارهایی که امروزه در بیشتر صنایع و بخصوص صنعت گردشگری می تواند کاربرد بسیاری داشته باشد. سیستم های هوشمند است. می توان با استفاده از این سیستم ها دسترسی گردشگران را به امکانات مورد نیازشان تسهیل نمود.

سیستم های هوشمند

سیستم های هوشمند می توانند ارزش زیادی را خلق کنند اگر به رد وبدل شدن پردازش اطلاعات مطابق با نیازهای فردی و وضعیتی کاربران کمک می کنند. نگرش های اولیه به سیستم های هوشمند در گردشگری بیشتر بر سیستم های خبره ایی تمرکز دارند که پشتیبانی هایی را برای حرفه ای های صنعت گردشگری تدوین می کنند . (گرتزل ،2011).

سیستم های هوشمند ، سیستم های هستند که بعنوان نماینده عمل می کنند و با یادگیری رفتاری مشتریان و استراتژی های کسب و کار و با کمک هوش مصنوعی به مشتریان و نیازهای آنان پاسخ می دهند. بی شک سیستم هوشمند  شناخته شده ترین قلمرو نسبت به کلیه افزارها می باشد. این سیستم ها برنامه های سخت افزاری هستند که دانش متخصصان را ترکیب نموده و تلاش می نمایند تا با ساختن رویه های منطقی متخصصان مشکلات خاص را حل کنند.  توسعه این سیستم ها در سال 1980 شروع شد . به گفته فیگن بام [1] (1982) یک سیستم هوشمند برنامه هوشمندی است که برای حل مشکلات خاص ، تجربه قابل ملاحضه ایی را ایجاد می کند.  (بویوکوزکان و ارگون، 2011).

سیستم های هوشمند ، سیستم های اطلاعاتی نسل جدیدی می باشند که قول تامین نیازهای مصرف کنندگان گردشگری و تامین خدمات را با بیشترین ازلاعات مربوطه ،بهترین حمایت های تصمیماتی ، بیشترین تحرک و پویایی و در نهایت با تجارب گردشگری لذت بخش می دهند. (گرتزل ، 2001).

یک سیستم هوشمند ، برنامه ایی است که از یک طرف از مشکلات پیچیده جهان واقعی محافظت می کند و از طرف دیگر با استفاده از مدل های منطقی محاسباتی یک متخصص و با رسیدن به همان نتایج کارهای قبلی ، آنها را حل می کند.

کری و موتینهو (1991) سیستم هوشمند را بعنوان برنامه ایی تعریف می کند که دانش یک متخصص در حوزه ای را نشان می دهد. (بویوکوزکان و ارگون، 2011).

استاب و ورتنر(2006) سیستم های هوشمند در گردشگری را اینگونه تعریف می کنند؛ نیاز به متجانس بودن ، توزیع شده بودن ، معیارپذیربودن ، باز و هماهنگ بودن ، قادر به یکپارچه سازی شرکت کنندگان در سیستم ، حمایت از چرخه زندگی کلی گردشگری و تمام مراحل گردشگری. (گرتزل ، 2001).

هوشمند سازی مقاصد گردشگری

یک مقصد گردشگری هوشمند می تواند بعنوان یک سیستم محلی که با سرویس های پیشرفته ، سطح بالای نوآوری با در نظر گیری استفاده قابل ملاحظه فناوری های پیشرفته و حضور فرآیندهای باز ، چندگانه ، یکپارچه و مشترک که بر بالابردن کیفیت زندگی برای هم شهروندان و هم گردشگران متمرکز شده اند ، تعریف می گردد. (Florida, 2003; Komninos, 2002; Shapino, 2006; Hollands, 2008; Caraglio et al., 2009)

امروزه تغییرات جهانی در حال رشد کشورها و آژانس های دولتی و خصوصی مفهوم هوشمندی را در جهت در نظر گرفتن توسعه پایدار هدفمند و رشد اقتصادی به کار می برند.

تعامل قوی بین گردشگری و فناوری اطلاعات از طریق خلق دوره های زمانی جدید برای کسب و کارها به تغییرات اساسی در برنامه ریزی مقصد منجر رشده است. فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی شدیدا اثر بخشی سازمان های گردشگری ، روش کسب و کاری آنها و نیز تعامل بین سازمان با مشتریانش را تحت شعاع قرار داده اند. واضح است که مزایای سفرهای آنلاین هم برای گردشگران و هم برای سازمان های بازاریابی گردشگری می باشد. از اینرو هوشمندسازی مقاصد گردشگری می تواند به توسعه استراتژی های بازاریابی سازمان گردشگری  نوآور بودن آن کمک کند. (بویوکوزگان و آرگون ، 2011).

در ابتدا اید گفت که یک مقصد گردشگری هوشمند با طرف عرضه و تقاضا جایی که موفقیت مقصد در گرو توسعه منابع حیاتی از جمله جذابیت ، دسترسی ، سازگاری ، بسته های موجود ، فعالیت ها و خدمات جانبی مقاصد گردشگری می باشد . این عوامل می توانند به بهبود مقاصد گردشگری کمک کنند . (بوز و همکاران، 2015).

چگونگی هوشمندسازی مقاصد گردشگری

همانطور که می دانیم گردشگرانی که وارد منطقه یا کشوری می شوند به یک سری از اطلاعات مفید و مناسب نیاز دارند. اطلاعاتی مانند ؛ وضعیت آب و هوایی منطقه ایی ، هتل های ارزان و امن ، نزدیکترین صرّافی ، جای پارک مناسب و غیره نیاز دارند.

در واقع بکارگیری سیستم های هوشمند در هر یک از موارد ذکر شده می تواند به هوشمند سازی مقاصد گردشگری کمک کند . اما چگونه ؟

در زیر توضیح مختصری از نحوه هوشمند سازی هر یک از موارد گفته شده ، ارائه شده است؛

لازم به ذکر است که 10 مولفه از چندین مقاله خارجی معتبر گلچین شده اند. مبنای انتخاب این مولفه ها مورد اهمیت بودن آنها از دیدگاه گردشگران می باشد.

در واقع مولفه های زیر می توانند در قالب نرم افزار یا بسته نرم افزاری بر روی سیستم های هوشمند(لپ تاپ ها ، تبلت ها ، تلفن های همراه و... ) نصب گردند.

• پیش بینی آب و هوایی هوشمند؛ می توانند بسته ایی شامل پیش بینی آب و هوای 24 ساعت آینده برای گردشگران باشند.
• پیش بینی ترافیکی هوشمند؛ می توانند خطوط و مکان های کمک ترافیک و خلوت تر را به گردشگران نشان دهند.
• سیستم اطلاعات گردشگری هوشمند؛ شامل بهترین ، ارزانترین (برحسب تقاضای مشتریان) هتل ها ؛ بهترین ، ارزانترین ، نزدیکترین رستوران ها ، مراکز تفریحی ، مراکز خرید ، مراکز تفریحی ، امکان گردشگری ، بیمارستان ها و مراکز بهداشتی و کلیه مراکز مورد نیاز گردشگران باشند.
• سیستم ایمنی هوشمند؛ نشان دهنده نزدیکترین مراکز بهداشتی ، درمانی می باشد.
• اقتصادهوشمند؛ در اینجا نشان دهنده نزدیکترین صرافی ها و مراکز تبادل ارز بوده و یا دربردارنده نرم افزارهایی برای تبادل آنی و راحت تر ارز از طریق سیستم های هوشمند باشد.
• حمل و نقل هوشمند؛ می توانند در بردارنده جاده و بزرگراه های هوشمند مجهز به سیستم های هشدارو نشان دهنده علائم جاده ایی و ایمنی برای جلوگیری از تصادفات باشند.
• شهروندان هوشمند؛ بیانگر شهروندان (گردشگران) است که از این ابزارهای هوشمند استفاده می کنند.
• روش زندگی هوشمند؛ در واقع بکارگیری موارد بالا می توانند بخودی خود ، روش زندگی هوشمند را ایجاد کنند.
• مدیریت اداری هوشمند؛ مدیریت و کنترل کلیه موارد ذکرشده برای توسعه هر چه بهتر گردشگری را شامل می شود.

پیشینه پژوهش

صنعت گردشگری یکی از صنایعی است که نقش بسیار اساسی را در رشد و توسعه کشورها ایفا می کند.بخصوص برای آندسته از کشورهایی که قطب گردشگری محسوب می گردند. اما استفاده از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی بسیار به توسعه این صنعت کمک نموده است.  امروزه هوشمندنمودن مقاصد گردشگری نقش بسزایی را در پیشبرد آن ایفا می کند. از اینرو پژوهش های متعددی در کشورهای خارجی در این حوزه انجام شده است که برخی از آنها به شرح زیر می باشند؛

میکرا و همکارانش (2013) استراتژیهای جدیدی را برای هوشمند سازی صنعت گردشگری معرفی نمودند. پژوهش آنان تلاش نمود تا پتانسیل ها و چالش های مدیریت دانش، بخصوص در استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی را در یابند. همچنین تعیین نمودند که مقصد گردشگری هوشمند می تواند به توزیع پویای شبکه های مدیریتی و مشتری مداری کمک شایانی نماید. در پژوهشی بویوکوزان و ارگان (2011) کاربردهای سیستم هوشمند را در گردشگری الکترونیکی بررسی نمودند. آنان در پژوهشی خودنگرش جدیدی را برای استراتژیهای بازاریابی آژانس های مسافرتی ترکیه ارائه نمودند. سیستم هوشمندی که بعنوان ابزار کمکی برای برنامه ریزی سفر بکار برود، با استفاده از الگوریتم دلیل یابی مورد مدار ایجاد شده است . وانگ و همکارانش (2013) محرکها و مشوق های ایجاد کننده مقاصد گردشگری هوشمند را با استفاده از یک استدلال خدمت مدار مورد بررسی قرار دادند. آنان از این روش برای درک کاربردها و دلایل توسعه گردشگری عوشمند در چین استفاده نمودند .در پژوهشی اسمیرنوف و همکارانش (2013) تاثیر راهنمای گردشگری هوشمند موبایل را بررسی نمودند..این راهنما با کمک زیر ساختهای فضای هوشمند توسعه یافته است تا یکپارچه سازی خدمات و فرآیند های داخلی را در چنین سیستم پیچیده ایی تسهیل نماید. هدف این پژوهش تعریف اجرای محتوا مدار اطلاعات در راهنمای گردشگری هوشمند پیچیده موبایل می باشد که با زیر ساختهای فضای هوشمند توسعه یافته است. در پژوهشی دل چیاپا و باجیو (2015) ، نقش انتقال دانش در مقاصد گردشگری هوشمند را با بررسی تاثیر یک ساختار شبکه ایی، بررسی نمودند. نتایج آنان مشخص نمود که مطالعات دانش مدار مدیریتی در باره مقاصد گردشگری باید صورت بگیرد تا هم مولفه های مجازی و هم مولفه های واقعی ساختار شبکه ایی مقصد را بررسی و شناسایی نماید.وانگ و همکارانش (2016) عوامل تاثیر گذار بر هوشمند سازی جاذبه های گردشگری را مورد بررسی قرار دادند. آنان پژوهش روش شناختی را در باره ارزیابی ترجیحات گردشگران نسبت به جاذبه های گردشگری هوشمند  انجام دادند. یافته های آنان بیان نمود که سیستم اطلاعاتی هوشمند، امکان دیدنی هوشمند، سیستنم تجارت الکترونیکی، ایمنی هوشمند، سیستم ترافیکی هوشمند، سیستم پیش بینی آب و هوایی هوشمند و جاذبه های گردشگری مجازی عوامل مهم تاثیر گذار بر جاذبه های گردشگری هوشمند هستند.در پژوهشی گرتزل (2011) سیستم هوشمند را بعنوان چشم اندازی از علوم اجتماعی مورد بررسی قرار داد. این پژوهش شکاف های حیاتی و اساسی را در دانش موجود در این زمینه مورد بحث قرار می دهد. همچنین نیاز به مفهوم بهتر فناوری را در پژوهش گردشگری بررسی نموده و تمرکزبر کاربردها و تعامل را استدلال نموده است.همچنین دیدگاه های ساده جستجوی اطلاعات گردشگری و فرآیندهای تصمیم گیری دراین حوزه را به چالش کشید. باز و همکارانش (2015) ابعاد هوشمند سازی مقاصد گردشگری را مورد بررسی قرار دادند. این پژوهش چهارچوبی را برای هوشمند سازی شهرها و مقاصد گردشگری ارائه می کند. این پژوهش استدلال نموده که رهبری ، نوآوری و سرمایه های اجتماعی مورد حمایت سرمایه های انسانی زیرساختهای اساسی هوشمند سازی هستند. و نیز کاربردهای تکنولوژی ها و فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی عوامل هستند که این موارد را تسهیل می کتتد و هسته اصلی هوشمند سازی را مورد حمایت قرار می دهند. نتایج حاصل از این پژوهش برای هوشمند سازی مقاصد گردشگری انگلستان و سوئیس بکار رفت.

روش شناسی پژوهش

پژوهش حاضر پژوهشی کاربردی – توصیفی می باشد . جامعه آماری آن را مدیران رده میانی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان تبریز و نیز تنی چند از اساتید برتراین حوزه تشکیل می دهند. طی پرسشنامه  ایی  10 مولفه بعنوان عوامل موثر بر هوشمندسازی به بررسی و تایید نمونه آماری رسیدند. جهت مشخص نمودن وضعیت کارکردهای هوشمندسازی مقاصد گردشگری در توسعه گردشگری الکترونیکی ایران از روش میانگین استفاده گردید. و رتبه بندی مولفه ها با استفاده از تکنیک AHP-FUZZYصورت گرفت.

بررسی و تحلیل یافته ها

وضعیت کارکردهای هوشمندسازی مقاصد گردشگری در توسعه گردشگری الکترونیکی

جهت مشخص نمودن وضعیت کارکردهای هوشمندسازی مقاصد گردشگری در توسعه گردشگری الکترونیکی در ایران از روش میانگین استفاده گردیده است. ابتدا میانگین متغیرها محاسبه شده و در مرحله بعدی متغیرهایی که میانگین بالای 3 بدست آورده اند به عنوان متغیرهای با کارکرد بالا انتخاب شده و وارد فاز دوم یعنی رتبه بندی می شوند. نتایج میانگین متغیرها در نمودار رادار زیر نشان داده شده اند:

شکل (1) : نمودار راداربرای نتایج میانگین متغیرها

همچنین وضعیت کارکردها در نمودار زیر آورده شده است ؛

شکل (2): وضعیت کارکردهای هوشمندسازی مقاصد گردشگری در توسعه گردشگری الکترونیکی

مطابق نمودار فوق ملاحظه می گردد مقدار میانگین برای تمامی متغیرها بالاتر از عدد استاندراد 3 قرار گرفته که نشان دهنده بالا بودن کارکرد هوشمندسازی مقاصد گردشگری در توسعه گردشگری الکترونیکی درشهرستان تبریز می باشد.

رتبه بندی متغیرهای هوشمندسازی مقاصد گردشگری

 پس از گردآوری و استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتن داده ها ، با استفاده از تکنیک های فرایند تحلیل سلسله مراتب فازی، ابتدا وزنهای معیارها و شاخصها محاسبه شد و پس از مشخص کردن ضریب هر عامل، متغیرها با استفاده ازتکنیکAHP-FUZZYرتبه بندی شدند.

تدوین معیارهای ارزیابی

میعارهای ارزیابی تحقیق حاضر در جدول زیر نشان داده شده اند:

جدول (1): معیارهای ارزیابی تحقیق

محاسبه وزن ساختارها با  AHP-FUZZY

در این مرحله با استفاده از نظرات خبرگان و کارشناسان که به صورت میانگین هندسی جمع آوری شده است ماتریس مقایسات زوجی به صورت فازی برای هریک ازمتغیرها(هزینه،زمان، کیفیت،ایمنی، محیط، بهره‌وری،محدودیت خطرات، امنیت) ترسیم شد.

محاسبه وزن متغیرهای اصلی

جدول (2): اعداد فازی مثلثی متغیرهای اصلی

پس از آنکه جدول مقایسات زوجی با اعداد مثلثی فازی تشکیل شد، با استفاده از روش EA که در فصل سوم تشریح شد، نسبت بزرگی شاخصها نسبت به هم محاسبه شده و بر اساس آن نیز وزن غیر بهنجار(w’ )هر شاخص بدست آمده است. اوزان غیر بهنجار، هنجار شده و اوزان بهنجار (W) حاصل شده است. نحوه انجام محاسبات در زیر آمده است :

جدول (3): نتایج حاصل از وزن دهی

بحث و نتیجه گیری

امروزی بین گردشگری و فناوری اطلاعات تعاملات قوی ایجاد گردیده است.  فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی شدیدا اثر بخشی سازمان های گردشگری ، روش کسب و کاری آنها و نیز تعامل بین سازمان با مشتریانش را تحت شعاع قرار داده اند. از اینرو نقش مهم و بسزایی را می توانند در توسعه گردشگری و سازمان های گردشگر ایفا کنند. لذا کار کردهای فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی در صنعت گردشگری باید بیشتر مورد بررسی و توجه قرار بگیرد ، بخصوص در کشور ما ایران که یکی از قطب های گردشگری محسوب می گردد. پژوهش های انجام شده در این حوزه بیشتر در کشورهای خارجی انجام گرفته اند. لذا در این پژوهش ما به بررسی کار کردهای هوشمند سازی مقاصد گردشگری در کشور (شهرستان تبریز) پرداختیم .

محاسبه میانگین برای متغیرها نشان داد که مؤلفه ؛ سیستم اطلاعات گردشگری هوشمند بیشترین میانگین را داشته است. این نتایج بیان می کند که سیستم اطلاعات گردشگری هوشمند در میان مؤلفه ها از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است.

پس از سیستم اطلاعات گردشگری هوشمند ، شهروندان هوشمند و پیش بینی ترافیکی هوشمند از بالاترین میانگین برخوردار بوده اند.

رتبه بندی متغیر ها با استفاده از AHP-FUZZY نشان داد که پیش بینی ترافیکی هوشمند دارای بیشترین وزن است یعنی بیشترین اهمیت را در سیستم گردشگری هوشمند و در میان گردشگران داشته است و روش زندگی هوشمند کمترین وزن را داشته است که نشان دهنده کم اهمیت بودن این مؤلفه است.

همچنین مؤلفه های پیش بینی آب و هوایی هوشمند و اقتصاد هوشمند پس از مؤلفه های پیش بینی ترافیکی هوشمند بیشترین اوزان را داشته اند.

نتایج کلی نشان داد که از بین 10 مؤلفه مذکور پیش بینی ترافیکی هوشمند ، پیش بینی آب و هوایی هوشمند ، سیستم اطلاعات گردشگری هوشمند ، اقتصاد هوشمند و مدیریت اداری هوشمند از بیشترین اهمیت نسبت به مؤلفه های روش زندگی هوشمند ، حمل و نقل هوشمند ، محیط هوشمند و سیستم ایمنی هوشمند برخوردار بوده اند .

لذا پیشنهادات زیر می توانند با توجه به نتایج بدست آمده برای استفاده بهتر از هوشمندسازی در صنعت گردشگری ارائه گردند ؛

• نرم افزارهای پیش بینی کننده آب و هوایی بر روی سیستم های هوشمند مانند ؛ تبلت ها ، لپ تاپ ها و گوشی های مویابل نصب گردند تا گردشگران بتوانند به سهولت و به راحتی از وضعیت آب و هوایی منطقه با خبر شوند.
• بر روی سایت هتل ها ، اطلاعات آب و هوایی مقصد مورد نظر درج گردد تا گردشگران بتوانند بر حسب اطلاعات درج شده ، تصمیمات خود را اتخاذ نمایند.
• یک سیستم اینترنتی پیش بینی آب و هوایی 24 ساعته ارائه و راه اندازی گردد.
• از ابزارهای الکترونیکی هوشمند برای نشان دادن جاهای پارک خالی استفاده شود تا گردشگران برای یافتن جا پارک کمتر معطل شوندو ترافیک کمتری وجود خواهد داشت.
• روی سیستم های هوشمند نرم افزارهایی نصب گردد تا خطوط کم ترافیک را به گردشگران نشان دهد و به دسترسی سریعتر آنان به مقصد کمک نماید.
•  
• آموزش های لازم و مناسب به شهروندان داده شود تا آنان بتوانند به سهولت از سیستم های هوشمند بهره ببرند و نیازهای اطلاعاتی مربوطه خود را از رفع کنند.
• با اطلاع رسانی درست و مناسب فرهنگ بکارگیری سیستم های هوشمند در بین آنان رواج داده شود تا آنان بتوانند راحتر این سیستم ها را پذیرفته و بهترین استفاده را از آن بنمایند.
• از سیستم های حمل و نقلی هوشمند در جاده ها جهت هشدار به موقع به رانندگان ، نشان دادن اماکن اضطراری و ... استفاده شود تا خطر تصادفات جاده ایی کمتر شود.
• به گردشگران (داخلی و خارجی) بسته های اطلاعات گردشگری هوشمند که می تواند در قالب نرم افزارهایی روی سیستم های هوشمند نصب گردد تا آنان بتوانند به سهولت و راحتی به اماکن مورد نظر خود دسترسی پیدا کنند.

لازم به توضیح است که این مدل با این مولفه ها یک مدل جامع است و برای اجرا و تدوین آن در هر کلان شهری ابتدا نیاز لست تا نیازها و پتانسیل های آن کلان شهر شناسایی و بررسی گردد و سپس نسب به آن نیازها و پتانسیل ها ، مدل مناسب بر حسب متغیرها تدوین گردد.

و برای پژوهشگران و محققان در این حوزه توصیه می گردد؛

• پژوهش حاضر را با هدف شناسایی و مدلسازی عوامل موثر در هر کلان شهر بر حسب توضحات ارائه شده ، انجام دهند.
• متغیرهای دیگری همچون ؛ دولت هوشمند ، پلیس هوشمند و ... را به این مولفه ها افزوده و مدل دیگری متناسب با منطقه مورد نظر طراحی کنند.

منابع

• Boes, Kim; Buhalis, Dimitrios and Inversini, Alessandro. (2015). Conceptualizing Smart Tourism Destination dimensions. Springer International Publishing Switzerland. Information and Communication Technologies in Tourism 2015, DOI 10.1007/978-3-319-14343-9_29.
• Büyüközkan, Gülçin and Ergün, Buse. (2011). Intelligent system applications in electronic tourism. Expert Systems with Applications 38. Pp. 6586–6598.
• Caragliu, A., Del Bo, C. and Nijkamp, P. (2009) Smart Cities in Europe. Serie Research Memoranda 0048 (VU University Amsterdam, Faculty of Economics, Business Administration and Econometrics).
• Del Chiappa, Giacomo and Baggio, Rodolfo. (2015). Knowledge transfer in smart tourism destinations: Analyzingthe effects of a network structure. Journal of Destination Marketing & Management.
• Florida, R. (2003) “Cities and the Creative Class”, City and Community, Vol. 2, pp. 3-19.
• Gretzel, Ulrike. (2011). Intelligent Systems in Tourism; A Social Science Perspective. Annals of Tourism Research, Vol. 38, No. 3, pp. 757–779.
• Hollands, R.G. (2008) “Will the real smart city please stand up?”, City, Vol. 12, No. 3, pp. 303–320.
• Komninos, P. (2002) Intelligent Cities: Innovation, Knowledge Systems and Digital Spaces, E and FN Spon, London.
• Marasco, A., and Micera, R. (2012) “The role of virtual communities for the innovation of the tourism service experience: the case of MSC FRIENDS”, in Proceedings of ET Tourism Conference 2012, “Competition and Innovation in Tourism: New Challenges in an Uncertain Environment", Napoli, 13-14th September: 893-913, ISBN 978-88-89677-88-9.
• Micera, Roberto; Presenza, Angelo; Splendiani, Simone and Del Chiappa, Giacomo. (2013). SMART Destinations: new strategies to manage tourism industry. International Forum on Knowledge Asset Dynamics.
• Shapiro, J. M. (2006) “Smart Cities: Quality of Life, Productivity, and the Growth Effects of Human Capital”, the Review of Economics and Statistics, Vol.88, No. 2, pp. 324-335.
• Smirnov, Alexander; Kashevnik, Alexey; Balandin, Sergey I. and Laizane, Santa.(2013).Intelligent Mobile Tourist Guide Context-Based Approach and Implementation . Springer-Verly Berlin Heidelberg.
• Wang, Dan; Li, Xiang (Robert) and Yunpeng, Li. (2013). China"s “smart tourism destination” initiative: A taste of the service-dominant logic. Journal of Destination Marketing & Management 2 (2013) 59–61.
• Wang, Xia; Li, Xiang (Robert); Zhen, Feng and Zhang, JinHe. (2016). How smart is your tourist attraction? Measuring tourist preferences of smart tourism attractions via a FCEM-AHP and IPA approach. Tourism Management 54 .Pp. 309-320.

[1] Feigenbaum